کوچینگ (Coaching) و کوچ (Coach) واژههایی هستند که این روزها چه در میان فارسیزبانان و چه در دنیا بسیار شنیده میشوند و مانند هر پدیدهی نوپایی تعابیر و برداشتهای متفاوتی از آنها در دنیا وجود دارد.
پیش از اینکه کوچینگ بهعنوان یک حرفه معرفی شود، افراد در زمانهایی که نیاز به یاری یک فرد برای تغییر وضعیتی که در آن قرارگرفته بودند داشتند؛ علاوه بر روشهای کمک گرفتن از خانواده، ریشسفیدها، دوستان و … به متخصصین مراجعه میکردند. روانشناسان، مشاورین، منتورها و مدرسین از این دست بودند. اما یک جای خالی بود که هنوز توسط متخصصان هیچ حوزهای پر نشده بود. آن جای خالی زمانی بود که افراد نیاز به تغییر را احساس میکردند اما آن نیاز نه ناشی از نداشتن تخصص، نه دانش، نه در سطح اختلالهای ذهنی و نه در داشتن تجربه بود، آنها میخواستند تغییری در زندگی ایجاد کنند اما نمیتوانستند راه پیشرفت را طی کنند، یا پیدا کنند یا حداقل با سرعت مناسبی بهسوی اهدافشان حرکت کنند در حالی که فکر میکردند همهچیز را میدانند.
افرادی مانند توماس لئونارد (که از او بهعنوان تأثیرگذارترین فرد بر حرفهی کوچینگ نام میبرند و اولین فرد بود که کوچینگ را به عنوان یک حرفه مطرح کرد) تخصص یا مهارتی را ابداع کردند که این نیاز پاسخ داده شود. کمک به افرادی که در تخصص، تجربه و روان در وضعیت نرمال هستند اما به سقف رشد خود رسیدهاند یا در مسیر رشد، کشانکشان قدم برمیدارند. [مقالهی تاریخچهی کوچینگ]
تعریف کوچینگ چیست؟ #
ما بر اساس تعریف فدراسیون بینالمللی کوچینگ ICF به شرح آن میپردازیم و این نکته بسیار مهم است، که به دلیل نوپا بودن حرفهی کوچینگ در دنیا (از ۱۹۹۰)، تعاریف مختلفی از آن وجود داشته باشد و البته این تعاریف هیچکدام درست یا غلط نیستند بلکه از دیدگاههای متفاوتی به آن نگاه میکنند. برای اینکه بیشتر با حوزهی فعالیت کوچینگ آشنا شویم تعاریفی که در ادامه آمده به روشن شدن این حرفه کمک میکند:
کوچ | Coach، کوچینگ | Coaching و کوچی | Coache #
کوچ: فردی که به حرفهی کوچ کردن افراد مشغول است. کوچینگ: عملی که یک کوچ با استفاده از آن در خدمت مراجع «کوچی» است. کوچی (مراجع): فردی که از یک کوچ خدمات کوچینگ دریافت میکند.
حرفههای فرد به فرد #
در دنیا حرفههایی وجود دارند که همردهی کوچینگ بهحساب میآید اما کاری متفاوت از کار یک کوچ انجام میدهند. در تعریف کار یک کوچ ما میدانیم که؛
کوچ، یک منتور (کسی که تجربه را انتقال میدهد) نیست؛ کوچ، یک مشاور (کسی که دانش را انتقال میدهد) نیست؛ کوچ، یک مدرس (کسی که آموزش میدهد) نیست؛ کوچ، یک درمانگر (کسی که درمان میکند) نیست. پس کوچ چه فردی است و چه زمانی میتوانیم از کمک یا بهتر است بگویم همراهی او استفاده کنیم؟